1. Cháo lươn
Xứ Nghệ vốn nổi tiếng là vùng đất với các loại lươn đồng ngon, mình thon, thịt chắc hơn hẳn các vùng khác. Dưới bàn tay tài hoa của người đầu bếp, món cháo lươn càng thêm phần hấp dẫn, không nơi nào có được.
Cháo lươn Nghệ An ăn với bánh mỳ rán giòn vàng ươm hay bánh mướt lạ miệng. Món cháo lươn tuy giản dị, chân phương, được nấu từ những nguyên liệu gần gũi nhưng lại trở thành nét văn hóa đặc trưng cho vùng đất này.
Có lẽ, hương vị đặc trưng của cháo lươn xứ Nghệ mãi trở thành niềm nhớ, niềm thương của những người con xa quê để mỗi khi trở về được thưởng thức.
2. Nhút Thanh Chương
Nhắc đến món ngon xứ Nghệ không thể bỏ qua món nhút Thanh Chương. Nhút là cách gọi quen thuộc của người miền Trung, là quả mít muối mặn ăn cùng cơm. Phổ biến về làm nhút ở Nghệ An có lẽ là ở huyện Thanh Chương, nơi nổi tiếng trồng được giống mít ngon.
Nguyên liệu làm món này chỉ cần mít xanh và muối trắng. Ngoài ra, nhút còn được chế biến thành món canh hoặc xào. Nhút có thể ăn vào mùa nào cũng đều hợp, nhút giòn giòn, mặn mặn, cay xè và dậy mùi thơm của mít, thanh ngọt của mía đường,… quyện lại một vị ngon rất đặc biệt.
3. Tương Nam Đàn
Tương là một trong những sản phẩm truyền thống của người dân Nam Đàn. Bằng các kinh nghiệm lâu đời, cùng sự say mê, nhiệt huyết và sáng tạo, người dân nơi đây đã phát triển thành sản phẩm có nhãn hiệu và chất lượng cao.
Từ một món nước chấm dân dã đã trở thành món đặc sản của xứ Nghệ. Nguyên liệu chính được làm từ đậu nành, trồng trên các bãi bồi ven sông Lam, mốc – một loại men từ nếp hoặc ngô ngâm với nước chè xanh rồi phơi khô.
Tương được đóng vào từng chai loại 0.5l, 1l đến 2l hoặc 5l. Tương Nam Đàn là món nước chấm gia vị không thể thiếu khi thưởng thức các món như thịt dê, thịt bò,… cho đến các món ăn dân dã như rau muống luộc, rau khoai luộc,…
4. Bánh mướt Diễn Châu
Bánh mướt thoạt nhìn thì trông giống bánh cuốn của miền Bắc, bánh ướt ở miền Nam nhưng khi thử lại thấy hương vị riêng biệt, không thể lẫn vào đâu được. Bánh mướt ở đây cũng nổi tiếng như bánh cuốn Thanh Trì. Bánh mướt rất dễ ăn, chỉ cần ăn kèm một chén nước mắm vắt chanh với ớt tươi xắt lát cũng đã thấy ngon miệng, ăn kèm thịt nướng, chả nem thì còn gì tuyệt hơn.
5. Bánh đa Đô Lương
Bánh đa Đô Lương nổi tiếng thơm ngon. Ngày nay, tuy cuộc sống khá giả, có nhiều món ăn ngon hấp dẫn nhưng những người con xứ Lường nói tiếng và người dân xứ Nghệ nói chung vẫn không thể quên được món ăn dân dã này.
Để có một chiếc bánh đa ngon, người làm bánh phải kỳ công từ khâu chọn gạo, nhặt sạch vừng. Bánh được nướng trên than hoa hoặc lò vi sóng hoặc chiên dầu. Nghề làm bánh đa vừng Đô Lương không chỉ giúp người dân có công việc ổn định mà còn góp phần lưu giữ được nét đẹp của làng nghề truyền thống với món ăn đậm đà vị quê hương.
6. Chịn xồm
Chịn xồm hay còn gọi là thịt chua, là món ăn truyền thống của đồng bào Thái ở Nghệ An. Món ăn là sự kết hợp độc đáo giữa lá cây rừng, gia vị và nguồn thịt tươi phong phú từ thú rừng, tạo nên nét ẩm thực rất riêng của người dân quê xứ Nghệ.
Để làm ra món chịn xồm đạt chuẩn phải mất rất nhiều công, từ khâu chọn thịt đến tẩm ướp gia vị. Chịn xồm được dùng trong bữa cơm đãi khách quý, được ăn kèm cùng lá sung, lá ổi, đinh lăng, rau thơm và chấm với nước mắm nguyên chất thêm vài lát ớt cay. Chịn xồm thơm, bùi, béo, ăn mãi không ngán, chắc chắn sẽ để lại ấn tượng khó quên.
7. Cháo canh
Ở thành phố Vinh (Nghệ An) thì món cháo canh là món ăn quá đỗi quen thuộc có thể tìm thấy ở nhiều hàng quán. Cháo canh hấp dẫn thực khách bởi màu nước dùng vàng, sóng sánh đượm hương vị đồng quê như tôm, thịt, cá quả.
Nguyên liệu chính làm nên món ăn này chính là bột mì, chút bột gạo. Cháo canh ngon phụ thuộc vào cách chế nước dùng cũng như các gia vị đi kèm. Bát cháo canh với những sợi mì mềm mượt, điểm xuyết mùi tàu thái sợi cùng các nguyên liệu sóng sánh thơm phức, nóng hổi. Khi ăn thêm chút nước cốt chanh, tương ớt vào là có thể thưởng thức. Vị chua chua, cay cay cùng vị ngọt hòa lẫn rất thú vị.
8. Bánh ngào (bánh mật)
Bánh ngào hay bánh mật là một loại đặc sản dân dã của người dân xứ Nghệ. Bánh ngào được làm từ nguyên liệu chính là bột gạo nếp và mật mía. Khi chín, bánh được phủ bên ngoài nhiều mật mía màu vàng ngọt ngào nên được gọi là bánh ngào.
Từng chiếc bánh tròn tròn, nhỏ nhắn hòa quyện với nước mật mía sóng sánh màu vàng và hương thơm của gừng chính là nét đặc trưng của bánh ngào xứ Nghệ. Vào mùa đông se se lạnh, thưởng thức những chiếc bánh ngào sẽ làm bạn cảm thấy ấm lòng.
9. Mực nướng nhảy (mực nháy)
Mực nhảy nướng hay còn gọi là mực nháy là tên gọi để chỉ những con mực được ngư dân vừa bắt lên khỏi nước biển vẫn còn tươi rói và được đưa vào chế biến và thưởng thức ngay tại chỗ. Mực ở biển Cửa Lò rất tươi ngon, khi mới câu lên có màu trắng trong. Mực được nướng trên bếp than hoa rực hồng với hương vị khó quên. Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam đã từng công bố 10 đặc sản hải sản Việt Nam trong hành trình tìm kiếm, quảng bá đặc sản và ẩm thực Việt Nam lần thứ 1/2012 trong đó có mực nháy.
10. Giò bê Nam Đàn
Giò bê ( hay giò me) là món ăn thân thuộc của những người dân xứ Nghệ. Nguyên liệu chính để làm là thịt bê hay còn gọi là thịt me nguyên miếng, bì bê, gia vị gia truyền, hạt tiêu, nước mắm nguyên chất, tất cả được cuộn lại và gói thành giò. Giò me nóng hổi sau khi hấp có mùi thơm, ăn giòn mềm, không bị khô hay dai. Với truyền thống đặc sản lâu năm, giò me Nam Đàn đã và đang đem hương vị của mảnh đất sông Lam tới mọi miền đất nước.