Zona thần kinh là bệnh siêu vi, có tên tiếng Anh là Shingles, do virus Varicella Zoster gây ra. Lần đầu khi chúng xâm nhập cơ thể người sẽ gây nên bệnh thủy đậu. Vì lý do gì đó mà chúng không bị diệt hẳn và sẽ ẩn trong sợi thần kinh nhiều năm, chờ khi cơ thể người giảm sức đề kháng thì bùng phát thành bệnh zona thần kinh.
Khi phát bệnh thường xuất hiện các mụn nước dọc theo sợi thần kinh, rất dễ lây lan do dịch nước vỡ ra và tiếp xúc với các vùng da khác (hoặc người khác). Vì vậy khi đã phát bệnh thì nên hạn chế tiếp xúc mọi người xung quanh, nhất là các cháu bé và phụ nữ mang thai.
Sự trỗi dậy của virus Zoster phụ thuộc mức đề kháng của chúng ta, hoặc hệ miễn dịch bị suy giảm do các bệnh lý như Aids, phổi tắc nghẽn mãn tính… Có người bị zona chỉ 1 lần trong đời, nhưng cũng có nhiều người bị lặp lại nhiều lần.
Khi bị zona nếu không được chăm sóc tốt có thể dẫn đến bị bội nhiễm (nhiễm trùng cơ hội), gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng máu, biến chứng vào não, gan, thận, xương, khớp… thậm chí có thể gây tử vong. Nếu cơ thể có sức đề kháng tốt, bệnh sẽ nhẹ hơn, nhưng bệnh vẫn có thể để lại nhiều sẹo lõm trên da.
Các triệu chứng điển hình của zona thần kinh là nổi mẩn, ngứa, sốt, nếu càng gãi thì càng ngứa nhiều. Sau đó là các mụn nước gây đau nhức, bỏng rát nhiều ngày, thậm chí là đau âm ỉ bên trong cả tháng liền. Bệnh sẽ nặng hơn khi gặp gió nhiều, hoặc tắm nước lạnh.
Zona rất dễ lây lan, thường xảy ra vào mùa đông – xuân, nhất là lúc có mưa phùn nhẹ, kéo dài từ Tết Dương lịch qua đến tháng tư là thời gian hay bị các bệnh về siêu vi như zona – thủy đậu, cảm cúm, sốt phát ban, tay chân miệng…
BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH ZONA THẦN KINH
Phụ nữ có thai nếu bị zona ở tháng đầu tiên rất dễ bị sảy thai, bị ở những tháng tiếp theo thì khi trẻ sinh ra có khả năng bị dị tật bẩm sinh, hoặc có những diễn biến phức tạp.
Theo một báo cáo của cơ quan dịch vụ y tế Anh, có khoảng 4-15% người lớn bị nhiễm Zoster lần đầu (thủy đậu) có diễn tiến liên quan đến viêm phổi. Nếu bị biến chứng qua viêm não do Zoster thì tỷ lệ tử vong ở người cao tuổi lên đến 20%, thậm chí nếu được cứu sống vẫn để lại di chứng thần kinh nặng nề.
Ở trẻ em, tỷ lệ tử vong do virus là 2/100.000, ở người lớn thì cao gấp 15 lần. Tại Việt Nam hàng năm có khoảng 25.000 đến 40.000 ca bị nhiễm mới loài virus này.
Virus Zoster sống tiềm ẩn trong cơ thể rất lâu dài, ẩn mình dưới dạng “ngủ” tiềm tàng nhiều năm, hoặc nhiều chục năm sau đó trong các sợi thần kinh. Và chỉ chờ cơ thể suy yếu là bùng phát.
CÁCH CHỮA BỆNH ZONA THẦN KINH KHÔNG CẦN THUỐC
Bệnh zona thần kinh nếu không được chữa đúng cách, đúng thời điểm sẽ gây viêm nhiễm, bội nhiễm và để lại sẹo, dù có can thiệp bằng cách thẩm mỹ cũng không hết.
Vì thế khi bị zona phải điều trị càng sớm càng tốt như dùng thuốc chống virut như Acyclovir, Valacyclovir các dạng uống và dạng cream bôi da, nếu vết bỏng hở cần thêm kháng sinh ngừa bội nhiễm, phác đồ từ 7 đến 10 ngày.
Ngoài lựa chọn sử dụng thuốc, bạn có thể áp dụng cách sau để tránh các biến chứng nguy hiểm của bệnh zona như nhiễm trùng, đau rát, đau dây thần kinh:
– Xử lý vết thương bỏng rát do bệnh zona bằng cách sát trùng bề mặt oxy già.
– Sau đó dùng lá dưa leo (dưa chuột) tươi, sạch giã nát rồi đắp vào những vết zona 15 phút để làm dịu nhanh cơn đau, trung hòa các axit dính trên da. Lau khô giữ sạch không để nhiễm trùng.
– Dùng đương quy nghiền nhỏ, ngày uống 4 lần, mỗi lần 1g giúp sẽ giúp phục hồi nhanh, tránh để lại di chứng đau dây thần kinh cũng như sẹo lõm và sậm màu da.
– Mỗi ngày ăn một bát cháo địa long cho đến khi khỏi hẳn.
Cách làm như sau: Lấy gạo rang qua rồi đem nấu với địa long thành cháo. Dùng địa long ở dạng tươi là tốt nhất.
Địa long còn gọi là trùn hổ, giun đất, khưu dẫn. Ở các vùng quê có thể đào lên từ gốc chuối, bờ đê, đem về làm sạch đất trong ngoài, chiên giòn rồi cho vào nấu cháo. Món này ngon và bổ dưỡng, giúp tăng sức đề kháng, chống lại các bệnh siêu vi trong đó có zona rất hiệu nghiệm.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ BỆNH ZONA NHANH KHỎI?
– Không dùng chất có tính nóng bôi lên da như dầu gió, dầu cao, các loại cồn.
– Không được khều mụn nước làm trầy xước, có thể nhiễm trùng, gây lây lan và để lại sẹo.
– Tránh tiếp xúc trực tiếp với gió bụi hay gió quạt máy, nên tắm, lau người bằng nước ấm.
– Nên dùng thêm thuốc giảm đau, kháng viêm và vitamin nếu đau rát nhiều.
– Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng thì cần bổ sung phối hợp thêm 2-3 ngày kháng sinh uống và bôi ngoài da.
>> Top 10 cửa hàng sâm Hàn Quốc uy tín giá tốt nhất thị trường hiện nay, giá luôn rẻ hơn 1 nửa
>> Xem ngay: Top 10 công ty in bao bì, in túi giấy tại TPHCM uy tín và thiết kế đẹp nhất
(Theo Nguyễn Đức Châu – Trưởng nhóm Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Aftercare)